Pascal

Pascal – język programowania wysokiego poziomu opracowany przez Niklausa Wirtha w 1970 roku.

Historia Pasacala

Pascal jako język programowania pojawił się stosunkowo późno (Fortran, Cobol i IBM PL/1 pojawiły się już we wczesnych latach sześćdziesiątych). Niklaus Wirth miał zacząć tworzyć Pascala w 1968, a pierwsza implementacja tego języka miała nastąpić w 1970 w serii komputerów CDC 6000. Korzenie języka mają sięgać linii języków programowania Algol-60 i Algol-W. W przeciwieństwie do języka C który został stworzony jako język programowania wysokiego poziomu ale zapewniający ciągle dostęp niskopoziomowy jak języki asemblera, Pascal został stworzony przede wszystkim jako język do tworzenia strukturalnych aplikacji. Pierwszy opis języka Wirth zawarł w The programming language Pascal, Acta Informatica 1/1971, a kolejny, poprawiony w The programming language Pascal (Revised Report), Bericht der Fachrgruppe Computer – Wissenschaften 5/1972. Pierwszym podręcznikiem języka Pascal była pozycja Jensen, Wirth, Pascal, User Manual and Report 1974. W 1977 Wirth zarzucił pracę nad Pascalem na rzecz Modula. W 1982 pojawił się ISO Pascal. Mniej więcej w tym samym czasie pojawił się Compas Pascal stworzony przez Andersa Hajlsberga. Później produkt ten został przebudowany i przemianowany na PolyPascal przez firmę PolyData A/S (początkowo firma ta należała do Hajlsberga, który sprzedał ją później Borlandowi). W listopadzie 1983 pojawił się Turbo Pascal od firmy Borland, który do 1987 osiągnął wersję 4. Turbo Pascal jako środowisko programistyczne wyróżniał się wówczas na tle konkurencji szybkością kompilacji i uruchomienia. Popularność Pascala w Polsce była większa niż w innych krajach ze względu na dostępność kompilatorów w pirackich wersjach (zanim pojawiło się prawo ochrony własności intelektualnej), prostotę języka oraz jego popularyzację przez wyższe uczelnie. Szczyt popularności tego języka przypadł na lata 80. i początek 90 XX wieku. Wraz ze zniesieniem ogranic zeń COCOM, upowszechnieniem się sieci oraz systemu Unix (następnie Linuksa) stopniowo został wyparty przez C i C++. Jedną z popularniejszych implementacji kompilatorów tego języka był produkt firmy Borland International – Turbo Pascal. W chwili obecnej dość mocno rozpowszechnionym obiektowym dialektem języka Pascal jest Object Pascal, który stanowi podstawę dla takich języków jak Delphi, Delphi.NET, Oxygene Istnieją wolne kompilatory Pascala, na przykład Free Pascal, a także bazujące na nim, wolne środowiska IDE jak Lazarus.

Pascal jako narzędzie programisty

Pascal bardzo rygorystycznie podchodzi do kontroli typów, tj. sprawdza czy do zmiennej typu A nie próbuje się przypisać wartości typu B. Jest zatem językiem silnie typowanym. Popularność Pascala znacznie wzrosła z pojawieniem się Delphi – środowiska programistycznego, opartego na obiektowym Pascalu, pozwalającego na błyskawiczne tworzenie atrakcyjnych wizualnie aplikacji pod Windows.